Lão Tử nói về giá trị cuộc sống: Gạch và đá cái nào có ích hơn?

Cuộc sống không phải là dài hay ngắn, không phải là giỏi giang hay thấp kém, mà giá trị đời người là ở chỗ có giúp ích gì cho xã hội hay không.

• Thượng thiện nhược thủy – Đạo của nước trong tư tưởng Lão Tử
• Người hầu kiện Lão Tử và sự ra đời của Đạo đức kinh

Ông lão sống thọ và tỏ ra đắc ý 

Tương truyền, Lão Tử cưỡi trâu xanh đi qua Hàm Cốc quan. Tại phủ nha của Hàm Cốc quan, Lão Tử đã vì quan lệnh Doãn Hỷ mà lưu lại cuốn “Đạo đức kinh” 5.000 chữ cho hậu thế. Lúc này có một ông lão hơn trăm tuổi, tuổi cao nhưng vẫn rất tráng kiện, da dẻ hồng hào, đến phủ nha để tìm Lão Tử.

Ông lão thi lễ đơn giản trước Lão Tử rồi nói: “Nghe nói tiên sinh học rộng tài cao, lão già cổ hủ này xin được ngài chỉ dạy”.

Sau đó ông lão không khỏi đắc ý mà nói: 

“Tôi năm nay đã 106 tuổi rồi. Nói thật ra, tôi từ thuở thiếu thời cho đến nay, vẫn luôn du thủ du thực mà ung dung sống qua ngày. Bạn bè cùng lứa với tôi đều lần lượt thành người thiên cổ hết rồi. Họ khai khẩn trăm mẫu ruộng màu mỡ mà không có một chỗ ngồi; tu sửa vạn lý trường thành mà không được hưởng thụ tiếng xe ngựa lộc cộc đi trên đó; xây bốn căn nhà nhưng lại chôn thân nơi vùng ngoại ô hoang dã. 

Còn tôi ư, tuy cả đời không trồng trọt, không gặt hái, nhưng vẫn có ngũ cốc để ăn; tuy không xây dựng một viên gạch, một miếng ngói, nhưng vẫn có nhà để che mưa che nắng. Tiên sinh, tôi phải chăng có thể cười nhạo họ bận rộn làm lụng cả đời, chẳng qua chỉ là để chết sớm thôi phải không?”

Lão Tử điểm ngộ

Lão Tử nghe xong thì mỉm cười, sau đó nói với quan lệnh Doãn Hỷ: “Hãy đi tìm một cục gạch và một hòn đá đến đây”. Lão Tử đem cục gạch và hòn đá đặt trước mặt ông lão và nói: “Nếu như chỉ có thể chọn một cái, thì ông sẽ chọn cục gạch hay là hòn đá?”

Ông lão cầm cục gạch đặt ở trước mặt và nói: “Tôi đương nhiên sẽ chọn cục gạch rồi”.

Lão Tử vuốt râu cười hỏi ông lão: “Tại sao lại như vậy?”

Ông lão chỉ tay vào cục gạch nói: “Cục đá này không có góc cạnh, lấy nó có ích gì? Mà cục gạch thì lại dùng được!”

Lão Tử lại gọi mọi người lại hỏi: “Mọi người muốn hòn đá hay là cục gạch?” Mọi người đều nói rằng muốn cục gạch chứ không chọn hòn đá.

Lão Tử quay lại hỏi ông lão: “Thọ mệnh của hòn đá lâu hơn hay của cục gạch lâu hơn?” Ông lão nói: “Đương nhiên là cục đá rồi!”

Giá trị cuộc sống

Lão Tử cười mà nói rằng: 

“Cục đá thọ mệnh lâu hơn nhưng mọi người lại không chọn nó; cục gạch thọ mệnh ngắn nhưng mọi người lại chọn nó. Đây chẳng qua là hữu dụng và vô dụng mà thôi. Thiên địa vạn vật không có cái nào không như vậy. 

Thọ tuy ngắn nhưng lại có ích cho người cho Trời, Trời và người đều lựa chọn, đều nghĩ đến, vậy là ngắn mà không ngắn; thọ tuy dài, nhưng người và Trời đều không dùng, người và Trời đều vứt bỏ, thoáng chốc là quên đi, vậy là dài mà cũng như ngắn thôi!”

Ông lão hiểu ra mà thấy hổ thẹn vô cùng…

Giá trị cuộc sống không ở chỗ sinh mệnh dài hay ngắn, cũng không phải ở chỗ đạt được nhiều hay ít, mà là ở chỗ có giúp được gì cho đời hay không.

Theo Vision Times