Một người tạo ra cảm giác an toàn giống như ngôi sao trên bầu trời. Nó tự động và liên tục phát ra ánh sáng dễ chịu, chiếu sáng bản thân và những người khác.
Nếu chỉ nói từ “an toàn”, điều đầu tiên người ta sẽ nghĩ đến là các danh mục như “an toàn giao thông”, “an toàn nguồn nước uống” và “an toàn tài chính”… Nhưng cảm giác “an toàn” thì hoàn toàn khác, nó gắn bó mật thiết với lòng người. Nếu “an toàn” chủ yếu có từ môi trường bên ngoài thì “cảm giác an toàn” là bầu không khí vô hình lan tỏa ra từ bên trong, từ bản chất.
Thông thường an toàn có được từ sự bảo đảm và sự bảo mật. Một người có cảm giác an toàn là một người sở hữu thế giới nội tâm ổn định, vững chắc và sự không sợ hãi trong các tương tác xã hội. Để bàn về việc không sợ hãi, trước tiên chúng ta sẽ nói về những điều khiến con người sợ hãi.
Nỗi sợ hãi đến từ đâu?
Các nhà tâm lý học ước tính, cảm giác đáng lo ngại và đáng sợ quen thuộc với mọi người phải kể đến nhiều nhất là sợ bóng tối. Sợ bóng tối là một nỗi sợ hãi di truyền tập thể trong một gen được lưu truyền trong cơ thể người từ thời cổ đại.
Trong bóng tối, thị lực của con người mất đi chức năng. Trong bóng tối, người ta không thể nhìn có hung thú rình rập gần đó hay không, hoàn cảnh xung quanh có an toàn hay không, bạn đồng hành của họ có thể giúp họ khi gặp nguy hiểm hay không, liệu người thân của họ có thể trốn thoát mối nguy hại một cách an toàn?…
Trong bóng tối, con người bị ném vào cô độc và sợ hãi. Do đó, từ “đen” được hiểu với nghĩa mở rộng, để che giấu và biểu thị cho sự bất hợp pháp, xấu xa, độc ác. Chẳng hạn như những người xã hội đen, hố đen vũ trụ…
Một nỗi sợ hãi khác là tiếng ồn lớn: sấm và sét đại diện cho sự tức giận và trừng phạt của thiên nhiên, con người không được biết trước. Nỗi sợ trước thú dữ và côn trùng nhỏ có độc tố. Con người cũng sợ hãi các chủng tộc người khác vì chiến tranh mang đến sự giết chóc tàn bạo trong quá khứ. Chúng ta cũng sợ nóng, sợ lạnh, sợ bệnh dịch và tất cả các thiên tai và thảm họa.
Chúng ta sợ những kẻ bắt nạt, những kẻ trộm cướp côn đồ lưu manh, sợ những âm mưu, thủ đoạn, những tình huống tuyệt vọng, những tổn thương và sụp đổ khi sự sống bị treo lơ lửng hoặc khi quê hương gặp thời suy vong. Con người nhỏ bé biết sự mong manh, dễ bị tổn thương của mình, và họ bất lực chống chọi với một nỗi sợ hãi sâu sắc.
Những nỗi sợ hãi đó được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác về cơ bản là hợp lý. Cho nên, một cảm giác bất an thích hợp là một chiếc áo giáp cần thiết để con người cảnh giác trước điều họ không thể biết. Để có thể sẵn sàng đối mặt với nguy hiểm trong thời bình và lên kế hoạch cho một ngày mưa gió, đó cũng là một chiến lược tốt để ổn định tâm trạng và cuộc sống.
Cảm giác an toàn phù hợp là gì?
Cảm giác an toàn là một vũ khí kỳ diệu mà chúng ta không thể rời xa trong giây lát, mấu chốt là sợ hãi một cách lý trí và có những phản ứng thích hợp.
Nếu tâm thái của chúng ta giống như người đặc vụ ở khắp mọi nơi, hay một con chim sợ hãi mỗi ngày, điều đó sẽ làm xói mòn rất nhiều cảm giác hạnh phúc và cái được sẽ chẳng thấm vào đâu so với những thứ vì lo lắng, bất an mà bị mất.
Một người cho người khác cảm giác an toàn, biểu hiện của họ sẽ như thế nào? Có thể nhận thấy, đôi mắt của họ có chiều sâu và an định; họ sẽ không vô cớ liếc nhìn. Ánh nhìn của họ bình tĩnh với tròng mắt hé mở vừa phải; ánh nhìn thường là thẳng như thể họ không có bất cứ tâm cơ hay toan tính riêng tư nào cần phải che đậy.
Tư thế đứng ngồi của người an toàn ngay thẳng, họ không nhún vai cũng không co rút ngắn người lại một cách đáng xấu hổ. Những ngón tay của họ lặng lẽ, chúng không mở ra và đóng lại một cách vô thức bởi sự bối rối.
Khuôn mặt của họ bình yên, không có nụ cười tâng bốc hay những lời đe dọa vô tội vạ. Các chi của họ phối hợp nhịp nhàng, không giật nhanh cũng không cứng ngắt. Khi gặp tai nạn, họ có thể có những phản ứng chính xác, thay vì mù quáng la hét trong hoảng loạn.
Khi gặp nguy hiểm, họ có thể phán đoán tình hình và đưa ra lựa chọn phù hợp. Khi họ nên tử tế, họ sẽ giúp đỡ mạnh mẽ. Khi bị lừa dối, họ sẽ khẩn trương dừng lỗ để rút ra bài học và sẽ không đánh mất niềm tin cơ bản vào thế giới này… Khi đối mặt với cái chết cuối cùng, họ sẽ bình tĩnh và thanh thản.
Như đã nói ở phần đầu, một người có cảm giác an toàn giống như một ngôi sao trên bầu trời, nó sẽ tự động và liên tục phát ra ánh sáng dễ chịu, chiếu sáng cả bản thân và người khác. Điều đó khiến thế gian trở nên ấm áp và tươi sáng hơn.
Biểu hiện của người thiếu cảm giác an toàn
Một người có cảm giác an toàn kém, họ sẽ giấu sự lạnh đãm trong sâu thẳm đôi mắt, ánh mắt của họ thường do dự và rụt rè. Vì tim đập yếu không thể đưa máu đến các bộ phận xa xôi của cơ thể, nên họ cũng dễ bị lạnh tay chân hoặc phát hoả. Họ cho người khác cảm giác họ là người quá yếu hoặc quá tăng động.
Người kém an toàn thường dao động giữa hai thái cực là tin tưởng người khác hoặc nghi ngờ, và chu kỳ cứ như thế lặp đi lặp lại. Họ cũng dễ bi quan và thất vọng. Tâm trạng của họ giống như chiếc lá vàng cuối thu, chịu ảnh hưởng lớn từ thế giới bên ngoài. Chỉ cần một làn gió nhẹ hoặc mưa nhỏ cũng có thể khiến lá vàng lắc lư thậm chí rụng khỏi cành; chúng chúng yếu ớt, thiếu sức sống và gục ngã một mình.
Những người như vậy quả thực rất khó để ứng phó phù hợp trong các mối quan hệ. Họ dễ dàng chìm đắm vào vùng cảm giác bất lực cùng cực và không thể thoát ra khỏi nó. Ngay cả khi vui, họ không dám cười phóng khoáng. Sự tuyệt vọng đã trở thành mảng màu chính trong bức tranh cuộc sống của họ. Điều đó khiến họ trở nên kém hấp dẫn hơn cả những người bề ngoài kém chỉnh chu.
Nỗi ân hận day dứt cũng đã thôi thúc họ nghĩ đến việc chuộc lỗi. Tuy nhiên, họ lại đặt nhầm hy vọng rằng, bản thân sẽ tìm được cảm giác an toàn từ người khác.
Cô gái bất an luôn khao khát một chàng trai để dựa cả thể xác và tinh thần. Nhưng từ bên trong, chính cô không biết có nên tin tưởng bạn trai của mình hay không? Vì bản chất, cô đang bế tắc trước sự thiếu tự tin của chính mình.
Một nhân viên thiếu cảm giác an toàn sẽ bảo thủ, thiếu sáng tạo, chỉ muốn bám giữ công việc, ngày ngày dòm ngó tin tức, nhạy cảm, nghi ngờ, im lặng trước mọi biến động nhân sự. Khi một người không an toàn trở thành ông chủ, anh ta sẽ không tươi cười, nghiêm khắc và thờ ơ, anh ta yêu cầu tất cả mọi người phải có cùng suy nghĩ với mình một cách phi thực tế.
Cảm giác an toàn vô hình và mơ hồ, nhưng nó bao quanh chúng ta như không khí, và ảnh hưởng sâu sắc đến từng cử chỉ, hành động của chúng ta. Nếu thiếu sự an toàn, bạn không thể chạm tay đến hạnh phúc, vì bạn không thể mở lòng để đón nhận và cảm nhận.
Trong cuộc sống, có giây phút nào là an toàn tuyệt đối? Bởi vậy, sự bất an của chúng ta cũng là một trạng thái bình thường. Làm thế nào để tìm thấy cảm giác an toàn của riêng bạn trong thế giới không ngừng nghỉ này là một khóa học bắt buộc trong cuộc sống của mọi người.
Cảm giác an toàn: chìa khoá của hạnh phúc và thành công
Không phải nói rằng, người có cảm giác an toàn sẽ ít chịu tổn thương và đau khổ hơn người khác. Nhưng những người có cảm giác an toàn dễ lấy lại sự bình tĩnh hơn sau tổn thương và đau khổ. Họ có thể thoát khỏi nanh vuốt của vận rủi, phục hồi nhanh chóng sau sự tàn phá và tự chữa lành vết thương một cách hiệu quả.
Dù muốn để lại sẹo dày cũng nên dùng khăn mềm che vết sẹo lại, lâu lâu sẽ không lộ ra ngoài hay ngứa, tê và đau vào những ngày mưa. Cảm giác an toàn là yếu tố quan trọng nhất quyết định sức khỏe tâm thần, tiêu chí đầu tiên về sức khỏe tâm thần mà ông đưa ra là các cá nhân phải “có đủ cảm giác an toàn”.
Cảm giác an toàn đến từ đâu?
Một người thường sợ hãi và nghi ngờ sẽ không thể có cảm giác an toàn. Đặc biệt một người có tuổi thơ dữ dội, khi lớn lên họ khó cảm nhận được sự an toàn từ cuộc sống. Vì vậy, những người có cảm giác an toàn kém đáng được thông cảm và thấu hiểu.
Tuy nhiên, chúng ta không nên sống mãi trong tuổi thơ hay những tổn thương xưa cũ. Khi chìm đắm trong những mất mát của sự lừa dối hoặc chối bỏ bạn chỉ có thể nghĩ về những điều tiêu cực và đau khổ. Chỉ khi tha thứ cho người khác, vết thương lòng của bạn mới có thể lành lặn; lúc này bạn mới có cơ hội tiếp nhận tình yêu và cho đi tình yêu. Khi đó bạn sẽ cảm nhận được sự thăng hoa của tình yêu thành tình thương và rộng mở thành lòng bao dung trong tâm hồn và phẩm chất của một người thực sự đã trưởng thành. Cảm giác an toàn sẽ từ đó mà có.
Cảm giác an toàn không phải là một thứ tĩnh tại, bất biến. Nó giống như một cái cây luôn cần được thường xuyên tưới nước và bón phân. Để có một cái cây xanh tốt, bạn phải là người làm vườn không mệt mỏi, không bỏ cuộc cho sự sinh tồn của cảm giác an toàn nơi trái tim mình. An toàn thực sự chỉ có thể đến từ chính chúng ta, còn ngoài kia điều đáng xảy ra sẽ xảy ra, càng bất an, chúng ta càng chẳng thể giải quyết được vấn đề gì cả.
Người có cảm giác an toàn thì ngay trong đêm tối, họ cũng như những vì sao. Hay nói cách khác, chúng ta không thể thay đổi lịch sử, không thể thay đổi quy luật khách quan của vũ trụ: thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh, những mưu tính hay lừa dối. Chúng ta chỉ có thể từ trong mớ hỗn độn không báo trước đó mà điềm tĩnh, trấn an bản thân và tốt hơn nữa thì có thể làm chỗ dựa cho người khác.
Hơn nữa, nhân gian cũng có câu: “Thiện giả thiện báo, ác giả ác báo”, nếu chúng ta luôn lấy thiện đãi người thì dù “quả báo thiện chưa tới nhưng tai hoạ đã tránh xa”; như vậy, cảm giác an toàn chẳng phải sẽ luôn hiện hữu trong bạn hay sao?
Mỗi người chúng ta đều phải tự bước đi trong mê, bởi vậy bất an là cảm giác một người tất nhiên phải trải qua. Sẽ rất may mắn nếu bạn chạm được đến được cảnh giới có được cảm giác an toàn. Hy vọng rằng, giữa thế gian đầy biến động, bất ổn và bất định, chúng ta ai cũng có được “tấm áo giáp” an toàn vô giá này.
Theo: Aboluowang.