Việc đọc sách mỗi ngày có thể giúp bạn sống lâu hơn, làm chậm quá trình suy giảm nhận thức, cải thiện giấc ngủ, giảm căng thẳng và còn nhiều lợi ích khác.
1. Người đọc sách sống thọ hơn
Đọc sách có thể là chìa khóa để sống lâu hơn. Theo một nghiên cứu năm 2016 của các nhà khoa học tại Trường Y tế Công cộng Đại học Yale, việc đọc sách có thể giúp giảm tỷ lệ tử vong tới 20%. Mặc dù việc đọc nói chung có thể kéo dài tuổi thọ, nhưng lợi ích sống còn này rõ ràng cao hơn ở những người đọc sách so với những người chỉ đọc tạp chí hoặc báo.
Đặc biệt, việc đọc tiểu thuyết được chứng minh là mang lại nhiều lợi ích nhất. Theo nghiên cứu, dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để đọc tiểu thuyết có thể giúp kéo dài tuổi thọ trung bình thêm khoảng hai năm.
Điều này vẫn đúng ngay cả khi tính đến các yếu tố như giới tính, tài chính, trình độ học vấn hay tình trạng sức khỏe. Các nhà nghiên cứu cho rằng việc tưởng tượng khi đọc tiểu thuyết sẽ kích thích não bộ, nhờ đó đem lại lợi ích cho sức khỏe và giúp con người sống lâu hơn.
2. Đọc sách giúp làm chậm quá trình lão hóa trí tuệ
Đọc sách là một cách hữu hiệu để ngăn ngừa suy giảm nhận thức – tình trạng suy giảm khả năng ghi nhớ, tư duy, học hỏi và tập trung. Người duy trì thói quen đọc đều đặn sẽ giữ được khả năng trí óc tốt hơn khi già đi, ít mất trí nhớ hơn và chậm suy giảm các kỹ năng tư duy.
Nguyên nhân chính là nhờ hình thành “dự trữ nhận thức”, tức là khả năng não bộ tự bảo vệ trước sự lão hóa hoặc tổn thương. Càng đọc nhiều và tham gia các hoạt động trí tuệ, bạn càng tạo ra nhiều dự trữ nhận thức, nhờ đó làm chậm tác động của sự lão hóa thần kinh.
Một nghiên cứu năm 2021 cho thấy: việc đọc sách hàng ngày giúp làm giảm nguy cơ suy giảm nhận thức ở người cao tuổi, bất kể trình độ học vấn. Đọc thường xuyên chính là yếu tố bảo vệ trí não trong dài hạn.
3. Giảm căng thẳng
Đọc sách là một cách hiệu quả để thư giãn và thoát khỏi những căng thẳng thường nhật. Đặc biệt, việc đọc tiểu thuyết mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tinh thần và sức khỏe tổng thể.
Một bài tổng quan công bố trên PLoS One năm 2022, phân tích 5 nghiên cứu, cho thấy: việc đọc tiểu thuyết có tác động tích cực và gần như ngay lập tức đối với tâm trạng và cảm xúc. Nó còn giúp cải thiện trí nhớ và hỗ trợ quá trình củng cố nhận thức – tức là việc biến trí nhớ ngắn hạn thành trí nhớ dài hạn. Không chỉ vậy, đọc sách còn nâng cao khả năng chánh niệm, nuôi dưỡng sự lạc quan, hạnh phúc và nhiều cảm xúc tích cực khác.
Một nghiên cứu khác công bố năm 2022 về học sinh trung học cho thấy: sau 5 tuần, nhóm 33 học sinh được đọc truyện thường xuyên có sự cải thiện đáng kể về chánh niệm, sự lạc quan và hạnh phúc, đồng thời giảm bớt trầm cảm, lo âu và các cảm xúc tiêu cực so với nhóm đối chứng (20 học sinh).
4. Giúp bạn thư giãn trước khi ngủ
Đọc sách trước giờ đi ngủ có thể mang lại nhiều lợi ích cho giấc ngủ. Đây là một hoạt động tiêu hao ít năng lượng, giúp bạn thư giãn trước khi chìm vào giấc ngủ. Nó có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ, kéo dài thời gian ngủ và thậm chí hỗ trợ giảm mất ngủ.
Nghiên cứu cho thấy những người đọc sách trước khi ngủ thường thức giấc ít hơn và ngủ lâu hơn so với những người đi ngủ mà không đọc. Điều này là do việc đọc trở thành một phần trong thói quen trước khi ngủ, gửi tín hiệu đến não rằng đã đến lúc nghỉ ngơi.
Một cuốn sách giấy luôn là lựa chọn tốt hơn so với màn hình điện tử. Trước giờ đi ngủ, ánh sáng xanh từ điện thoại hay máy tính bảng có thể làm rối loạn giấc ngủ.
5. Cải thiện kỹ năng xã hội
Đọc sách có thể nâng cao kỹ năng xã hội của bạn vì nó cung cấp những ví dụ về cách tương tác xã hội để học hỏi. Nghiên cứu cho thấy những người đọc thường xuyên có kỹ năng xã hội và hành vi tốt hơn so với những người không đọc.
Đặc biệt, đọc tiểu thuyết có thể giúp thanh thiếu niên phát triển sự thấu cảm bằng cách cho họ cơ hội hiểu suy nghĩ và cảm xúc của người khác.
Ngay cả khi bạn chưa từng là người thích đọc sách, thì cũng không bao giờ là quá muộn để tận dụng những lợi ích về thể chất và tinh thần từ việc đọc một cuốn sách hay.